ALGEMENE INFORMATIE KERK:
Naam kerk: Anglican Church of Saint John & Saint Philip (Engelse Kerk)
Adres: Ary van der Spuyweg 1
Bouwjaar: 1951
Architect: J. Smit
Beheer/gebruik: Church of England
ALGEMENE INFORMATIE ORGEL:
Hoofd orgel: firma Goetze & Gwynn -1987 - 17/II/P
Koor orgel: NVT
Titulair organist: Christina Scott- Edelen
Organisatie concerten: organiste organiseert met enige regelmaat koor- en orgelconcerten.
Er is geen participatie met het HOK
GESCHIEDENIS
Sinds 1586 kent Den Haag al een Anglicaanse kerkgemeenschap. Gevestigd op verschillende locaties in de stad, die begon met de (inmiddels verdwenen) voormalige kapel van het RK Sacramentshospitaal aan het Noordeinde, bedoeld voor de Engelse troepen die de Nederlanden bijstonden met hun oorlog tegen Spanje. Deze Engelse en later ook Hoogduitse Kerk heeft, met een onderbreking van enkele jaren, dienst gedaan tot de kerk in 1840 gesloten werd op last van Koning Willen I. Enkele jaren later, in 1844, stond echter Koning Willem II toe dat in de tuin naast de Kon. Bibliotheek een houten kapel werd betrokken. Later verhuisde men tot ca 1873 naar een locatie in de Kazernestraat.
In 1873 werd een nieuwe stenen kerk ingewijd aan de 3e van den Boschstraat in het Bezuidenhout. Deze kerk werd in 1945 (slechts 2 maanden voor de bevrijding) vernietigd door het ‘vergissingsbombardement’ van de RAF, bedoeld voor de V2 lanceerinstallatie in het Haagse bos.
Bij dit bombardement verloren ca 510 mensen het leven en werden er ca 330 gewond, waarvan velen ernstig. ca 1840 woningen werden vernield en ca 391 (ernstig) beschadigd. 9 openbare gebouwen w.o. 5 kerken werden vernietigd.
Na de oorlog kon echter weer begonnen worden met vieringen in de Oudkatholieke (schuil)kerk in de Juffrouw Idastraat, gevolgd door een ‘verblijf’ tussen 1950-1952 in de Katholiek Apostolische Kerk in de 1e De Riemerstraat.
In 1952 kon de huidige locatie op de hoek van de Ary van der Spuyweg, Timorstraat, Riouwstraat vlak bij het Scheveningse bos, worden ingezegend.
KERK:
De Anglicaanse, of Engelse kerk is één-beukige kerk in een stijl die het beste omschreven kan worden als ‘verwijzend naar de Engels- neogotische stijl.
Het kerkgebouw heeft een bescheiden afmeting met een vrijwel losstaande toren aan de zuidzijde van de kerk. De toren, die een forse, maar gedrongen indruk maakt geeft tevens toega tot de kerk en heeft een vrij laag tentdak en rondom enkele spitsboogopeningen met galmgaten.
De kerk is opgetrokken in rode baksteen. De noordelijke zijgevel heeft vijf- de zuidelijke zijgevel telt vier traveeën (i.v.m. de toren) met ieder een Tudorboogvenster. De traveeën worden gescheiden door muurdammen (als steunberen). Aan de westzijde is een kleine apsis (uitbouw) aanwezig waarin een roosvenster is aangebracht. Aan de oostzijde is het koor gesitueerd dat smaller en lager is dan het schip van de kerk in het koor zijn vensters aangebracht met gebrandschilderd glas. aan de noordzijde is een uitbouw met nis voor het orgel aanwezig. Hier tegenover is een lagere aanbouw met aansluitend een bijgebouw met twee verdiepingen. De pastorie (of kosterswoning) staat los van de kerk, grenzend aan de Riouwstraat. Kerk en bijgebouwen worden gedekt door een zadeldak met dakpannen.
Het interieur van de kerk is sober maar stijlvol. Met wit gepleisterde wanden en een tonvormig donker gekleurd houten gewelf. Langs de wanden is een houten lambrisering aangebracht gelijk aan het gewelf. In de kerk staan strakke houten banken.
HET ORGEL:
Omdat de Anglicaanse Kerk in Den Haag op meerdere locaties gevestigd is geweest heeft men gebruik kunnen maken van meerdere orgels.
Bekend is dat in de Gasthuiskapel een orgel stond van Gerard Steevens en dat men vanaf 1844 gebruik maakte van een Frans positief en een Engels huisorgel.
In de kerk aan de 2e van den Boschstraat werd een orgel geplaatst van de Londense orgelbouwer Walker & Sons dat, na enkele latere toevoegingen 12 stemmen had. Dit orgel is bij het bombardement in 1945 verloren gegaan.
In de ‘tussenfase’ na het bombardement kon men gebruik maken van de in de orgels in de Oudkatholieke Kerk en Katholiek Apostolische Kerk.
Na de bouw van de kerk aan de Ary van der Spuyweg plaatste orgelbouwer Bernard Pels in 1952 voorlopig een Unit-orgel met 27 registers uit 4 grondstemmen (Gedekt 16’, Prestant 8’, Salicionaal 8’, Trompet 8’) over 2 klavieren en pedaal.
In 1962 werd door de zelfde orgelbouwer een groter orgel in de kerk geplaatst. Dit orgel had een elektro-pneumatische tractuur en 15 stemmen* over twee klavieren en pedaal. (* waarvan een aantal gecombineerd)
Het huidige orgel van de Anglicaanse Kerk werd in 1987 gebouwd door de Engelse orgelbouwers Goetze en Gwynn. Het is een mechanisch orgel met 17 stemmen over twee klavieren en pedaal. Het ontwerp van dit orgel is geïnspireerd op orgels van de toonaangevende 18e-eeuwse Engelse orgelbouwer Richard Bridge.
Het orgel staat op de vloer in de nis in het koor van de kerk, waarin voorheen het oude orgel op een verhoogde vloer was geplaatst.
Het huidige orgel vult de gehele hoogte van de nis, zodanig dat de ‘kappen’ van drie torens uitsteken boven het plafond van de nis. Dit geeft een eigenaardig rijzig accent aan het front dat uit vijf delen bestaat (met resp. 3-9-3-9-3 frontpijpen van de Principal 4’) De bespeling is aan de voorzijde. De registerknoppen zijn links en rechts naars de klavieren gerangschikt. Voor de koppelingen zijn treden toegepast.
CONCERTEN:
In de kerk worden met regelmaat (koor) concerten en andere culturele activiteiten georganiseerd.
MEER INFORMATIE:
HB/juli 2022
De Stichting Haags Orgel Kontakt (HOK) is een samenwerkingsverband van zes participerende cultuuraanbieders in de Haagse binnenstad.
Klik HIER voor de volledige omschrijving
Het Haags Orgel Kontakt onderschrijft de Governance Code Cultuur (GCC) en de Code Culturele Diversiteit (CCD)
Het Haags Orgel Kontakt wil zich ook houden aan de regelgeving m.b.t. de Algemene Verordening Persoonsgegevens.
In onderstaande LINKS meer info over:
De concerten en andere activiteiten van het HOK zijn alleen mogelijk door financiële bijdragen van subsidiegevers en de structurele subsidie die het samenwerkingsverband van het HOK ontvangt van de Gemeente Den Haag.
