ALGEMENE INFORMATIE KERK:
Naam kerk: H. Agneskerk.
Adres: Beeklaan 188
Bouwjaar: 1902
Architect: Albert. A.J. Margy en Josef. M. Snickers
Beheer/gebruik: RK Agnes Parochie, (‘Maria Sterre der Zee’)
ALGEMENE INFORMATIE ORGEL:
Hoofd orgel: Fa Adema-Scheurs – 1986 - 19/III/P
Koor orgel: De Swaaf/Pels – 1983/-93 – 29/II/P (Unitsysteem)
Titulair organist: Wim Hazeu
GESCHIEDENIS
Toen het Regentessekwartier als stadsuitbreiding eind 19e, begin 20e-eeuw ontstond was er ook behoefte aan godshuizen van de verschillende geloofsdenominaties. Aan de Beeklaan werd een RK-kerk gebouwd die in 1903 gereed kwam. Het was een ontwerp van het Rotterdamse architectenbureau Margry & Snickers, die al meer RK-kerken hadden ontworpen en zouden ontwerpen.
Het werd een driebeukige neogotische kruisbasiliek met een achthoekige toren die naast de voorgevel van de kerk staat. Bij het ontwerp is aansluiting gezocht bij de vroegere Franse gotiek, maar eveneens bij die van de latere Engelse gotiek (b.v. de kapconstructie).
Het multiculturele karakter van de wijk heeft zijn invloed op het gebruik van de kerk die veel door niet autochtone Nederlanders wordt gebruikt. Zo heeft de Spaanse RK gemeenschap ‘Oscar Romero’ onderdak gevonden bij de Agnesparochie maar ook de parochianen van de H. Tersia van Liseux aan de Apeldoornselaan, toen deze kerk aan de eredienst werd onttrokken.
Landelijke bekendheid kreeg de kerk toen in 1998 een groep illegaal in Nederland verblijvende asielzoekers een langdurige hongerstakings-actie hielden in de kerk.
Tot twee maal toe heeft er brand gewoed in de Agneskerk: Op 1e kerstdag 1949 toen vlammen uit een verwarmingsrooster kwamen tijden een Hoogmis en een kerststal vernielde. Gelukkig kon het vuur snel gedoofd worden.
In april 1983 vatte het dak vlam tijdens werkzaamheden. Dit had catastrofale gevolgen voor de kerk: Vrijwel het gehele dak ging in vlammen op. Een groot gedeelte gewelf werd vernietigd. De gehele kerkruimte laf vol met verkoold materiaal van het dakbeschot en de houten gewelven, waarbij ook de oorspronkelijke polychromie van die gewelven verloren ging.
Gelukkig bleven alle muren overeind en waren ook het glas-in-lood-vensters vrijwel onbeschadigd. Ook het orgel bleef grotendeels gespaard al was er wel aanzienlijke schade aan het binnenwerk.
De kerk onderging als gevolg van de brand in 1984/85 een uitgebreide restauratie, waarbij ook het binnenwerk van het orgel vrijwel geheel vervangen werd.
KERK - Extern
De kerk is gelegen aan de Beeklaan op de hoekvan de Newtonstraat. De slanke achthoekige toren staat rechts tegen de kerk aan en heeft drie geledingen. Waarvan de onderste een toegansdeur is aanegebracht. De bovenste geleding is voorzien van hoge ganlmgaten voorzien van schoepen. Al de acht gevelvlakken worden gedekt met een driehoekige timpaan voorzien van een hogel. De torenspit met lijen is eveneens achthoekig.
De kruisvorm van de kerk is duidelijk te herkennen.schip, koor en transepten zijn even hoog en worden gedekt door een zadeldak voorzien van lijen. De zijbeuken zijn beduidens smaller dan de transepten en hebben ter plaatse van het schip een plat dak waarboven gemetselde luchtbogen de dakconstructie steunen. Onder de luchtbogen zijn steunberen aangebracht. Ter plaatse van het koor zijn de zijbeuken hoger en voorzien van een lesenaarsdak. Daar boven zijn smalle vensters aangebracht (vier per travee) De kopgevels van de zijbeuken zijn voorzien van roosvensters.
De kerk ontvangt daglicht door brede spitsboogvensters in de zijgevels. De Engelse gotiek is te herkennen in de driedelige vensters onder een tudorboog in de zijbeuken en het grote gotisch venster dat vrijwel de gehele voorgevel beslaat.
De kerk heeft een fors entreportaal met vijs zijden, waarvan er drie een toegangsder hebben. Ieder met een gotisch bovenllicht. Ook het portaal heeft een plat dak. Links naast het toegangsportaal is de uitbouw van de doopkapel. Eveneens met vijf zijden. Gedekt met een tentdak.
Het koor wordt gesloten met een vijfzijdige apsis voorzien van hoge spitsboogramen en gedekt door een tentdak. De transepten worden gesloten met twee naast elkaar liggende (gedeelde) spitsboogvensters.
De kerk heeft meerdere aanbouwen waaronder een pastorie (gelegen aan de Beeklaan)
Intern
Binnen in de kerk valt dakconstructie gelijk op met houten accoladevormige tongewelven. Maar ook de rijke gebrandschilderde glas-in-lood ramen. De wanden zijn allen voorzien van wit pleisterwerk.
De kerkbanken die in het verleden in de kerk stonden zijn na de renovatie niet terg gekomen maar vervangen door houten stoelen. Tegen de linker vieringzuil staat een natuurstenen preekstoel zonder klankbord/luifel. De oorspronkelijke neogotische inventaris is grotendeels bewaard gebleven.
Het hoofdorgel is geplaatst op een orgeltribune tegen de voorgevel, en bedekt vrijwel het gehele grote venster. Het koororgel is geplaats in de rechter transept.
HOOFDORGEL
Het eerste orgel in de Agneskerk werd geplaatst in 1902 3n was afkomstig uit de kerk van Onze Liever Vrouw Onbevlekt Ontvangen in de Elandstraat. Waarschijnlijk was dit het orgel dat door de Gebr. Müller uit Reifferscheid (D) was gebouwd voor de vorige hulpkerk in de Dacostastraat.
Het huidige hoofdorgel is oorspronkelijk in 1921 gebouwd door Jos H. Vermeulen te Alkmaar. Het orgel had een pneumatische tractuur met div. speelhulpen en 18 stemmen over twee klavieren en pedaal. In 1978 bracht de fa. Fontyn & Gaal, mede op initiatief van titularis Joop Schouten, enkele wijzigingen aan.
Bij de brand in 1983 werd het binnenwerk van dit orgel ernstig beschadigd en vervangen door het binnenwerk van een oorspronkelijk in 1877 gebouwd orgel van de fa P.J. Adema voor het Seminarie Hageveld in Voorhout (later overgeplaatst naar de nieuwe locatie van het Seminarie Hageveld in Heemstede).
[Afb. 12: front van het Vermeulen/Adema-orgel]
Voor het nieuwe orgel voor de Agneskerk, dat in de bestaande kas van Vermeulen werd geplaatst werd het pijpwerk van Adema gebruikt. De windladen en de mechaniek (speel- en registertractuur) en de vrijstaande speeltafel werden nieuw vervaardigd door de fa. Adema/Scheurs te Amsterdam (adviseur Ton van Eck)
Het orgel heeft 29 stemmen over Hoofdwerk, Zwelwerk en Pedaal, werd in De tractuur van dit orgel was mechanisch met sleepladen.
Het orgel heeft een neogotische kas die is opgedeeld in zeven delen. Een driezijdige middentoren met frontpijpen over de gehele hoogte; aan weerszijden twee verticaal gedeelde vlakke velden met daarnaast enkele vlakke velden afgesloten door driezijdige zijtorens.
De losstaande speeltafel staat richting het orgel opgesteld en heeft aan weerszijde naast de klavieren registerknoppen op terrassen (zoals bij Cavaillé-Coll) Bijzonder is dat de registerknoppen een kwart slag gedraaid kunnen worden waardoor de combinatiemogelijkheid wordt ingesteld. Ook zijn er teenpedaaltjes die koppelingen en speelhulpen in/uit schakelen.
KOORORGEL
De Agneskerk is in het bezit van een koororgel dat als huisorgel is gebouwd door orgelbouwer Bernard Pels en André pijpenmaker de Swaaff voor de voormalige titularis en componist Joop Schouten (1907-1983) die van 1973 tot zijn dood was hij organist van de Agneskerk (daarvoor was hij lange tijd organist van de Gerardus Majellakerk in Den Haag).
Het is een unitorgel met elektrische tractuur waaruit 29 registers zijn getrokken over twee kalvieren en pedaal. Het orgel was na de dood van Schouten terecht gekomen in verzorgingstehuis De Mantel te Voorburg. Waar het tot 1993 heeft gestaan en daarna opgeslagen werd door Pels & van Leeuwen te Den Bosch.
In 2007 is het orgel opgesteld in rechter transept van de Agneskerk en kreeg de naam ‘Joop Schouten-orgel’ Het orgel kreeg deze bestemming omdat gemeend werd dat dit orgel een uniek stuk klinkend erfgoed is in Den Haag en de binding met de Agneskerk duidelijk via voormalig organist van de kerk en eigenaar van het orgel.
ORGANIST
Sinds 1997 is Wim Hazeu (1971) organist van de Agneskerk. Zijn opleiding ontving hij o.a. aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag, waar hij zijn einddiploma’s Docerend Musicus, Uitvoerend Musicus en het Orgel- en Praktijkdiploma Kerkmuziek behaalde. Ook was hij prijswinnaar bij meerdere concoursen. Als concertorganist trad hij vele malen op in binnen- en buitenland. Daarnaast is hij als muziekdocent verbonden aan scholen in Den Haag, Rijswijk en Voorburg.
Zie ook HIER
In het verleden werden regelmatig concerten in de kerk georganiseerd.
BEREIKBAARHEID KERK:
De Agneskerk is goed met openbaar vervoer te bereiken (tram 2, 3, 4, 11, 12 en bus 21) parkeren
MEER INFORMATIE:
HB/juli 2022
De Stichting Haags Orgel Kontakt (HOK) is een samenwerkingsverband van zes participerende cultuuraanbieders in de Haagse binnenstad.
Klik HIER voor de volledige omschrijving
Het Haags Orgel Kontakt onderschrijft de Governance Code Cultuur (GCC) en de Code Culturele Diversiteit (CCD)
Het Haags Orgel Kontakt wil zich ook houden aan de regelgeving m.b.t. de Algemene Verordening Persoonsgegevens.
In onderstaande LINKS meer info over:
De concerten en andere activiteiten van het HOK zijn alleen mogelijk door financiële bijdragen van subsidiegevers en de structurele subsidie die het samenwerkingsverband van het HOK ontvangt van de Gemeente Den Haag.
