ALGEMENE INFORMATIE KERK
Naam: : American Portestant Church of The Hague (APC-DH)
Adres kerk: E de Boer-van Rijklaan 20
Bouwjaar kerk: 1961 (gebouwd voor de Expo te Brussel in 1958 en verplaats naar Den Haag)
Architect kerk: Paul Calame-Rosset (Zw/B)
Beheer/gebruik: American Portestant Church of The Hague
ALGEMENE INFORMATIE ORGEL
Hoofd orgel: Fonteyn & Gaal - 1957
Titulair organist: Gijsbert Kok
Organisatie concerten: NB
De Ameikaanse Kerk maakt geen deel uit van het HOK.
BIJZONDERHEDEN:
Deze kerk is opgenomen in de lijst i.v.m. de bijzondere architectuur en ontstaansgeschiedenis.
GESCHIEDENIS
De Amerikaanse Protestantse kerk in Den Haag vindt zijn oorsprong in de Engelstalige zomerdiensten die in het begin van de vorige eeuw vanuit de Ned. Hervormde kerk werden belegd voor de (Engelstalige) toeristen in Den Haag.
Met hulp van predikanten uit Amerika konden geregelde erediensten worden belegd in een pand in de Prinsestraat. Na de 2e wereldoorlog werden deze Engelstalige kerkdiensten in het toeristenseizoen op iedere 1e zondag van de maand gehouden in de Grote Kerk met hulp van Amerikaanse legerpredikanten.
Toen er meer belangstelling ontstond door in Den Haag wenende Amerikanen kwam er meer behoefte aan kerkdiensten het gehele jaar door. Er werd toen gezocht naar een locatie die ook ’s winters gebruikt kon worden (de Grote Kerk was in de wintermaanden niet verwarmd). Gelukkig stelde het Diaconessenhuis Bronovo hun ziekenhuiskapel ter beschikking. Maar toen na verloop van enkele jaren het aantal bezoekers groeide werd die ruimte te klein moest en er opnieuw gezocht worden naar een oplossing.
Die werd gevonden in het paviljoen van de Protestantse kerken dat als tegenhanger van het RK-paviljoen was gebouwd op de Expo in Brussel die in 1958 werd gehouden (met als grote publiekstrekker het -nog bestaanbare- 'Atomium' dat een 165 mljard maal vergrootte ijzercristalstructuur (atoom) verbeelde). Na afloop van deze Wereldtentoonstelling zou dit paviljoen beschikbaar komen. (zie ook: Deze PDF)
Dit paviljoen, dat met steun uit heel Europa en de Verenigde Staten was gefinancierd, was ontworpen door de Belgisch-Zwitserse architect Paul Calame-Rosset en was grotendeels demontabel. Het bestond uit staalconstructie met aluminium beplating en had intern meerdere niveaus waaronder een tentoonstellingsruimte. Demontage en wederopbouw was dus mogelijk.
Het gebouw werd gekocht na diverse inzamelingsacties en in delen overgebracht naar Den Haag, waar de gemeente inmiddels een perceel beschikbaar had gesteld.
Op 14 mei 1961 werd de eerste schop in de grond gestoken door de predikant van de kerkelijke gemeente en de Amerikaanse ambassadeur.
Bron o.m.: "Een notitie over het protestants paviljoen op de Wereldtentoonstelling van 1958", gepubliceerd in het Eigen Schoon, Geschied- en oudheidkundig tijdschrift voor Vlaams-Brabant en Brussel, nr.4 (2006), 537-543" by Guy Liagre.
Raadpleeg voor meer informatie de website van de APC-DH
HET HUIDIGE KERKGEBOUW
Het gebouw bestaat uit een ronde kerkzaal met een, naar de aanbouw schuin aflopend, plat dak. De noordelijke gevel heeft twee grote lichtopeningen over de gehele hoogte, voorzien van gekleurd plexiglas De langwerpige aanbouw is wat versmald aan de zijde van de kerkzaal, zodat de ronding duidelijk zichtbaar blijft.
Ook de aanbouw heeft een zeer open karakter met grote ramen op begane grond en verdieping (m.u.v. de kopgevel) De verdieping steekt aan alle kante uit buiten de gevel van de begane grond. Voor de gevel zijn overal aluminium platen gebruikt.
Naast het gebouw werd een losstaande opengewerkte toren van stalen balken neer gezet met op de top 3 kruizen.
[afb. 5: Interieur ronde kerkzaal met zicht op liturgisch centrum (L en R de grote ramen)]In het interieur van de kerk zijn goed de verschillende gebruiksruimtes te onderscheiden van Kerk- en bijzalen, gescheiden door een ruime lichte en uitnodigende entree- en ontmoetingsruimte die toegang biedt tot alle ruimtes. In de kerkzaal vallen de ronde plattegrond en de grote verdiepingshoge ramen op. De kerkzaal wordt betreden via de aanbouw en heeft boven de brede toegangsdeuren een diepe nis waarin zich het orgel bevind en ook ruimte is voor een koor.
ORGEL
Het orgel in de kerk is in 1957 gebouwd door de Fa. Fonteyn & Gaal* en heeft 15 stemmen verdeeld over 2 manualen en pedaal.
Het orgel heeft elektro-pneumatische tractuur.
De losstaande speeltafel staat op een gallerij/loggia die als koor-/orgetribune fungeert naast het orgel dat in een apart gedeelte daarvan staat.
[Afb. 6: Interieur kerkzaal met zicht op entree, koorgalerij en orgel]Het orgelfront bestaat uit een enkele pijpenrij met 28 prestantpijpen in open opstelling in een rechthoekige opening in de kerkwand.
In 1994 heeft de Fa Pels en van Leeuwen het orgel schoon gemaakt en enkele dispositiewisselingen en intonatiewerkzaamheden uitgevoerd. (bron: Organist & Eredienst 1994)
Over dit orgel zijn schrijver dezes geen verdere gegevens bekend. Wel is er wat achtergrondinformatie gevonden over de bouwer de Fa. Fonteyn & Gaal.
Organist is Gijsbert Kok die tevens organist is van de eeuwenoude Abdijkerk van Loosduinen en stadsbeiaardier van Den Haag.
[afb. 7: koor-orgeltribune]
Dispositie orgel
CONCERTEN
Het is niet bekend of er orgelbespelingen of concerten worden georganiseerd.
MEER INFORMATIE:
HB/juli 2022
De Stichting Haags Orgel Kontakt (HOK) is een samenwerkingsverband van zes participerende cultuuraanbieders in de Haagse binnenstad.
Klik HIER voor de volledige omschrijving
Het Haags Orgel Kontakt onderschrijft de Governance Code Cultuur (GCC) en de Code Culturele Diversiteit (CCD)
Het Haags Orgel Kontakt wil zich ook houden aan de regelgeving m.b.t. de Algemene Verordening Persoonsgegevens.
In onderstaande LINKS meer info over:
De concerten en andere activiteiten van het HOK zijn alleen mogelijk door financiële bijdragen van subsidiegevers en de structurele subsidie die het samenwerkingsverband van het HOK ontvangt van de Gemeente Den Haag.
